Hedda Gabler reviewed by Danie Botha (in Afrikaans) regie deur Richard Higgs vir Muizenberg Dramatic Society met Tamara Richards, Richard Higgs, Kelly Kowalski, Philippe Pringiers, Luke Brown, Pilar Pringiers, Jana Botha, CJ Opperman en Gareth Stewart Ek had geen erg aan hierdie opvoering nie. Want: Die regisseur glo hy’s verhewe bo ‘n beroemde dramaturg. Hy’s oortuig dat ‘n gehoor van 2013 hulp nodig het om ‘n klassieke, naturalistiese tragedie van 1890 uit ‘n somber fjordlandskap in Noorweë te verstaan en meegevoer te word. Ja, (sarkasties)want ons veertig-plussers wat die lugverkoelinglose teater volpak, is mos analfabetiese skorriemorrie. Ons is kultuurloos, lees nie, weet niks van vervloë eeue se gebruike en tydsgees nie. Geskiedkundige aanbiedings op die televisie, verhoog en in rolprentteaters is mos tjol. Nee, ons móét VERRAS word. Hy wil eg menslike emosies en sielkundige insigte vermeng met selferkende absurditeite soos die ingevoegde twee werkers wat die hele lange drama muurpapier opplak. Nes jy dink dié sinlose, aandagversteurende handeling is verby, begin hulle eers weer van voor af. Ai, die gehoor word heel aan die begin aan die giggel gesit en eroties gestimuleer as CJ Opperman en Gareth Stewart voor die toe gordyn bietjie kaalheid wys terwyl hulle hul moderne oorpakke aantrek. Wat is die betekenis van hulle optrede? Die simboliek? Realisties is dit nie, oortuig dit nie. Daar is geen kontak tussen hulle en die “moeilike” Hedda wat seker die opdrag gegee het. Die hoofkarakters praat vreeslike dinge oor mekaar en dit voor hierdie “ore”? Die kleredrag is van gemengde style en tye. Arme juffrou Juliane (Julle in die program)Tesman (Pilar Pringiers) is hewig geklee in die donker drag van destyds, kry moelik gesit met haar boeseltjie op die moderne, glinsterende stoele. Hedda (Tamara Richards) se gewade is outyds vloeiend én ook iets stomps en alledaags van ‘n hedendaagse kettingwinkel. Die regisseur wil vir ons illustreer: Só was dit gister; hoeveel anders as vandag? Asof ons die prekie nodig het. Die verhoog is oninteressant kalerig. Die blink stoele staan vervelig in ‘n reguit ry soos personeelstoele op ‘n skoolsaalverhoog. Want daar word mos huisopknappings gedoen. Van die meubels swaai aan drade om ‘n erg moderne, minimalistiese indruk te skep. Skuus, maar ek het leedvermaak gesmaak toe een van Hedda se golwende gewade ‘n keer vasgehaak het aan ‘n dun kabel. Die spelers se stemprojeksie is deurgaans goed. Maar verder sondig hulle. Hulle neem mekaar se toonhoogtes en spraakritmes oor sodat almal so hoooog praat. Ek het dikwels opstandig geraak oor die blote praat-praat-praat . Jy kry nie die indruk dat daar iets psigies met bv. Hedda aan die gebeur is nie. Slegs by twee spelers skep spraak en liggaamstaal iets dramaties. Hedda se liggaam kom byna heeltyd ontspanne voor; kyk onder gesakte ooglede deur en gebruik hoogstens drie stemtone. ‘n Mens mis ‘n energieke, kragdadige gedrewenheid. Van atmosfeerskepping is hier byna nie sprake nie. Die regisseur kan gerus by Coleen van Staden en Raymond Rudolph leer om ‘n toneel dramaties op te bou met deurleefde pouserings, beklemtonings, kontraste, uitlig van subteks en goeie tydsberekening.
Die toneel in die derde bedryf tussen Hedda, mevrou Elvsted (Kelly Kowalski) en Lövborg (Luke Brown) – dis nou goeie spel! Klinkklare dramatiese botsing en kontrasterende karaktertekening; sensitiwiteit by Kowalski en gekontroleerde emosioneelheid by Brown. In vanjaar se Shakespeare by Maynardville, A Midsummernight’s Dream, was daar talle voorbeelde van waar regisseur Fred Abrahamse die gehoor verras en juis die betekenis, die dramaturg se bedoeling oordra . ‘n Mens reageer spontaan daarop. Verrassing is ‘n baie belangrike element in ‘n opvoering. maar dan moet dit nie die gehoor verwar deurdat teks, verhooginkleding en spel te vreemd bots nie. Ek kan seker aanvaar dat die regisseur ‘n uitlaatklep soek vir sy intellektualiteit, sy individualisme. En dat hy nie die inleiding tot André P. Brink se Afrikaanse vertaling gelees het nie. Uit Brink se inleiding sou hy wonderlike uitdagings gekry het, agtergekom het hoe meesterlik die toneelstuk geskep is en sou hy gehuiwer het voor hy Ibsen met foefies “verneder”het.
HK
19/3/2013 12:52:12 am
Interesting take on a production well executed. I had the pleasure of seeing Hedda Gabler on opening night and thoroughly enjoyed it. Comments are closed.
|
News Archives
September 2018
|